شگردهای هنری کتاب «نیستان» ادیب قاسمی‌‌کرمانی

نویسندگان

  • محمّد بارانی دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
  • محمّدرضا حیدری دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
چکیده مقاله:

یکی از مهم‌‌ترین شگردهای هنری در کتاب «نیستان» ادیب قاسمی‌‌کرمانی که نقش بارزی در شهرت این اثر داشته، بهره‌‌گیری از صورخیال و عناصر علم بیان بوده که تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز، متناقض‌‌نما و حس‌‌آمیزی را دربر‌‌می‌‌گیرد. علوم بلاغی از آغاز طلوع شعر فارسی تا به امروز، همواره مورد توجّه شاعران بوده و حتّی در نخستین اشعار عروضی فارسی نیز می‌‌توان جلوه‌‌هایی ازآن را جستجو کرد. کتاب «نیستان» که در قالب مثنوی سروده شده‌‌است، به‌‌لحاظ کاربرد صورخیال در ساختار زبان عامیانه، اثری ارزشمند محسوب می‌‌شود. در این پژوهش شگردهای هنری این اثر در سطح روساختی، به روش تحلیل محتوا مورد توصیف قرار می‌‌گیرد. ادیب کرمانی (1308-1238ﻫ.ش) از شاعران حوزۀ ادبیات انتقادی و فولکوریک است و کتاب «نیستان» وی به پیروی از سبک بوستان سعدی سروده شده و او درمقابل جلوه‌‌های بلاغی و به‌‌ویژه صورخیال مطرح در بوستان، با بهره‌‌گیری از کلمات و تعبیرات خاص مردم کوچه‌‌و‌‌بازار و صنف شالبافان، اثر نقیضی در تقابل با بوستان سروده‌‌است. پاسخ به سؤال اصلی تحقیق که دریافت مهم‌‌ترین شگردهای هنری و جلوه‌‌های بلاغی «نیستان» و میزان موفقیت شاعر در این زمینه است، هدف موردنظر نویسندگان را دربرمی‌‌گیرد. نتیجۀ پژوهش نشان می‌‌دهد که شاعر از واژگان محلی و عامیانه، تعبیرات و اصطلاحات صنف شالبافان و کنایات خاص مردم کوچه‌‌و‌‌بازار، به‌‌عنوان شگردهای هنری سبک خاص خود استفاده کرده و در این زمینه به توفیق نسبی دست‌‌یافته‌‌است

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شگردهای خلق ایجاز هنری در گلستان سعدی

گلستان سعدی، نمونۀ بی‌بدیل و دل‌انگیز نثر فارسی است به طوریکه غالب محققان، از نوآوری سعدی در نویسندگی و تأثیر اسلوب گلستان بر نثر فارسی سخن گفته‌ و سادگی و ایجاز را از مهم‌ترین دلایل توفیق این شاعر در نوشتن گلستان دانسته‌اند. در پژوهش حاضر، با استفاده از روش‌ توصیفی- آماری تحلیل متن، شگردهای خلق ایجاز هنری در گلستان سعدی، در دو سطح زبان و ساخت روایت، مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج این بررسی نش...

متن کامل

شگردهای غنی سازی دلالت در شعر ادیب کمال الدین

شیوه­هایی که شاعر جهت نقل مفاهیم و تأثیرگذاری به جای تعبیر مستقیم و بی­پرده، به کار می­برد، خواننده را از جنبه ظاهری و سطحی قصیده به مفاهیم و دلالت­های پنهان در ماورای متن سوق می­دهد و بدین ترتیب به کامل کردن آنچه که در توان بیان مستقیم واژگان نیست، می­پردازد؛ از جمله­ی این شگردها، به کارگیری نماد و مفاهیم سنتی است که باعث غنای بیشتر متون شعری و اصالت آن­ها می­گردد. شاعر معاصر عراقی ادیب کمال­ا...

متن کامل

تحلیل شگردهای هنری آیرونی در اشعار سعدی شیرازی

از شگردهای هنری سعدی آن است که سادگی را با صنعت­گری در می­آمیزد و هنرش را برای خواننده به نمایش می­گذارد. وی گاهی از ابزارهای کارآمد همچون: آیرونی، کنایه، استعاره تهکمیه و.. برای گریز از شفاف­گویی بهره می­گیرد. نگاهی نو به مبحث شگردهای هنری آیرونی، باعث یافتن راهی تازه برای تشخیص میزان قدرت و هنر شاعری وی است. هدف از این جستار بررسی بسامد تحلیلی شگردهای هنری آیرونی که شامل: کلامی، بلاغی، رادیکا...

متن کامل

شگردهای هنری عبید زاکانی در آفرینش طنز

چکیده طنز از فروع ادب غنایی است، که در آن معایب و نارسایی های اجتماعی با چاشنی خنده و با استفاده از شگردهای هنری و ادبی مطرح می گردد. هدف طنز اصلاح جامعه است. از این رو، افزایش یا کاهش طنز در یک جامعه به طور مستقیم با کاستی ها و نارسایی های آن جامعه در پیوند می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی شگردهای هنری و ادبی عبید زاکانی طنزپرداز بزرگ ایرانی است در آفرینش طنز. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی می باشد، ...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 17  شماره 33

صفحات  65- 96

تاریخ انتشار 2019-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023